Het onderwerp “vaccinatie” is actueel, de discussies tussen ouders hierover zijn dat niet. Het is geen gemakkelijk onderwerp want wat doe je als de ene ouder grote voorstander is en de ander heel erg tegen? Kan je als ouder een vaccin voor je kind weigeren? En kan je eisen dat een vaccinatie gegeven wordt ook al verzet de ander zich ertegen?
Verplichting?
In ons land is er slechts één vaccin verplicht, het poliovaccin. Dit is al zo sinds 1966. Het bewijs van vaccinatie tegen kinderverlamming moet bij de gemeente ingediend worden vooraleer het kind 18 maanden oud is. Ouders die weigeren het vaccin te laten toedienen, riskeren een geldboete en zelfs een gevangenisstraf van maximaal een maand. In de praktijk leidt het hardnekkig weigeren of vergeten van een attest, de laatste jaren nog zelden tot een veroordeling. Zo’n veroordeling zorgt er overigens niet voor dat het kind de verplichte prik krijgt. Een rechter kan een inenting niet gedwongen laten uitvoeren.
Alle andere vaccinaties tegen bijvoorbeeld mazelen, rode hond, bof, kinkhoest, windpokken en dus ook Covid-19 zijn niet verplicht.
Gezamenlijk ouderlijk gezag
Beide ouders oefenen samen het ouderlijk gezag uit. Dit betekent dat de beslissingen over de huisvesting van het kind, de gezondheid van het kind, de opvoeding, de opleiding en de ontspanning en over godsdienstige of levensbeschouwelijke keuzes door beide ouders gezamenlijk worden genomen. Ook het al of niet vaccineren valt onder het ouderlijk gezag. Het gezamenlijk ouderlijk gezag blijft gelden ook als de ouders niet meer samenleven. Slechts in uitzonderlijke gevallen is er sprake van exclusief ouderlijk gezag. Beide ouders zouden dus samen moeten overleggen en tot een beslissing komen. Lukt dat niet dan kan een rechter de knoop doorhakken.
Corona
Bovenstaande was allemaal vrij duidelijk geregeld. Totdat corona kwam en de beslissing volgde om na de volwassenen ook jongeren en kinderen te vaccineren. Wordt het stevig verankerde principe van gezamenlijk ouderlijk gezag niet met de voeten getreden als we lezen in de uitnodiging dat één of beide ouders het kind moeten vergezellen en dat die aanwezigheid automatisch een toestemming betekent? Kan je dan de andere ouder zomaar buiten spel zetten?
Ik wil niet dat mijn kind gevaccineerd wordt
Het vaccinatiecentrum, of het CLB of Kind en Gezin voor alle overige vaccins, mag handelen te goeder trouw. Hebben zij de toestemming van één ouder dan mogen zij ervan uitgaan dat de ouders samen overleg pleegden en dat er een akkoord is. De vaccinatie mag dan plaatsvinden. Echter, het kind mag niet ingeënt worden wanneer het centrum uitdrukkelijk op de hoogte werd gebracht van de weigering van één van beide ouders.
Laat het vaccinatiecentrum weten dat je je verzet tegen vaccinatie en vraag om je kind te deactiveren. Zorg dat het centrum je schriftelijk bevestigt dat ze het nodige hiervoor gedaan hebben. De weigering kan je het gemakkelijkst online doen via de uitnodiging die je kind krijgt. In die uitnodiging staat een link en code om de vaccinatie te weigeren. Kan je als ouder je weigering niet online kenbaar maken, dan moet je fysiek naar het vaccinatiecentrum gaan om je weigering kenbaar te maken. Neem dan een bewijs mee dat je de ouder bent van het kind van wie je de vaccinatie wil weigeren.
Eenmaal gedeactiveerd wordt je kind niet meer opgeroepen. Een huisarts kan op aanvraag je kind opnieuw activeren, maar aangezien er al een gekend verzet is, kan dit in principe niet zonder jouw goedkeuring. Wanneer er een vermoeden van onenigheid is, kan de arts immers niet meer uitgaan van een akkoord tussen beide ouders. Voor de zekerheid informeer je best ook meteen de huisarts van je kind van je verzet.
Bovenstaande geldt voor kinderen tot 15 jaar. Vanaf 16 jaar werd beslist dat ze in staat zijn zelf de keuze te maken en is er dus geen toestemming meer nodig.
Ik wil wel een vaccinatie, de andere ouder verzet zich
Als de andere ouder zich niet uitdrukkelijk verzet heeft, zal je gewoon het vaccin kunnen laten toedienen. Men zal er immers vanuit gaan dat er geen discussie is.
Heeft de andere ouder wel expliciet laten weten dat hij het vaccin weigert en is er geen akkoord mogelijk, dan kan alleen nog de rechtbank de definitieve beslissing nemen.
